TUINVLINDERTELLING


Van vrijdag 15 juli tot en met zondag 17 juli 2022 was de tuinvlindertelling. Volgend jaar is er weer een nieuwe kans om mee doen.

Hoe werkt het?
Loop een rondje door de tuin en noteer gedurende 15 minuten alle vlinders die je ziet. Maar tel deze waarnemingen niet bij elkaar op, want dan kan het zijn dat je vlinders twee keer telt. Geef van elke soort het hoogste aantal door dat je tegelijk hebt gezien. Voorbeeld: je ziet eerst 3 dagpauwogen tegelijk. Tien minuten later zijn er weer 2 dagpauwogen. Dan geef je door: 3 dagpauwogen.
Zie je later op de dag of één van de andere teldagen weer vlinders? Dan kun je die doorgeven via een nieuwe telling. Heb je een vlinder gezien die niet in de tellijst staat? Dat kan; we tellen alleen de meest voorkomende soorten in tuinen. Je hoeft deze waarneming dan niet in te vullen.

Belangrijk: als je geen vlinders ziet is het ook belangrijk om
dit door te geven. Deze data zijn net zo belangrijk als tellingen
waar wel vlinders gezien zijn. Vul dan ‘0 dagvlinders gezien’ in
het telformulier.

Vlinder op een blad

NIEUWS VAN DE BIODIVERSITEITSCOMMISSIE

De libellen- en waterjufferpresentatie en excursie van Lotte Mens is twee weken opgeschoven en zal niet op 2 juli maar op zaterdag 16 juli plaatsvinden. Tijdens de presentatie leer je alles over de leefwijze van libellen en waterjuffers en leer je welke soorten je rond Ons Buiten kunt verwachten en hoe je ze kunt herkennen. Na de presentatie vertrekken we naar de Slaaghsloot om te kijken welke soorten we hier vinden.
Aanvang 10:00 uur in ons verenigingsgebouw.

Volgende activiteit: Vrijdag 9 september Vleermuisexcursie.

Libelle gefotografeerd door Cees Pouwel

OPROEP aan ‘wilde’ tuinders

De NRC en de universiteit van Tilburg startten in februari gezamenlijk het project De Wilde Tuin. Inmiddels zijn er meer dan 8.000 tuinbezitters door heel Nederland die een klein stukje tuin laten verwilderen en ontdekken wat de effecten van de verwildering zijn op de tuin én op henzelf.

Op Ons Buiten pakken we dit project kleinschalig op. Als iedere tuinder mee zou doen zouden we op het hele complex 420 vierkante meter verwildering ontwikkelen! Prachtig toch?

Omdat vast niet iedereen meteen staat te springen, willen we tuinders met lef vragen of zij een jaar  lang (en daarna verlengen we het met nog een jaar en nog een jaar en nog een) een paar vierkante meter van hun tuin willen markeren (bv. met paaltjes, stammen, stenen of als bak) en laten verwilderen. Dat betekent:  geen onkruid wieden, gevallen bladeren en takken blijven liggen, geen water gieten, enz. Veel tijd dus voor andere dingen. We zijn erg benieuwd wat de verwildering met het stukje tuin doet. Wordt het een oase voor alles wat groeit, bloeit, zoemt, vliegt of scharrelt in de tuin of wordt het slechts een rommelig ogend stukje wildernis waar niets te beleven valt?

Om je toch nog iets te laten doen met dat stukje tuin vragen we je om elke maand een foto te nemen van de vierkante meter verwildering. Vaker en meer foto’s kan ook natuurlijk. We vinden het leuk om de verwildering te volgen en daarom is het fijn als je je via de mail aanmeldt bij de commissie natuurlijk tuinieren en elke maand een foto opstuurt met tuinnummer (of een zelfbedachte tuinnaam zonder tuinnummer) en datum zodat we op de website in beeld kunnen brengen wat er tijdens verwildering gebeurt.

We hopen op veel tuinders met lef!

Commissie Natuurlijk Tuinieren

natuurlijktuinieren@onsbuitenleiden.nl

Hoe maak je een wilde tuin? Hier vind je een stappenplan van wat je moet doen om een wilde tuin te maken.
1. Markeer een vierkante meter in je tuin met een paar stokjes en een stukje touw. Dit hoeft geen vierkant te zijn, alle vormen zijn mogelijk (een perkje langs de zijkant van de tuin bijvoorbeeld) als het oppervlak maar ongeveer een vierkante meter is. De plek in de tuin maakt niet veel uit, maar op een zonnige of deels zonnige plek zal er meer gebeuren dan op een plek in de schaduw.
2. Maak het gebiedje vrij van tegels of andere spullen. Planten mogen blijven staan. Heb je standaard tegels in je tuin van 30 cm bij 30 cm? Haal dan minimaal negen tegels weg.
3. Als er zand onder de tegels ligt, gooi dan een beetje compost of wat aarde op het stukje grond en woel de grond om. Zo raken organismes in de aarde verspreid. Als je een deel van je gazon laat verwilderen is markeren voldoende. In het geval van een ‘al verwilderde tuin’: zet een deel van de tuin af.
Een vakje wilde tuin.

Activiteiten van de Commissie Biodiversiteit

Biodiversiteit in Beeld” is een project dat alle flora en fauna op het terrein van Tuinvereniging Ons Buiten en in de Tuin van Noord in Leiden inventariseert. Tuinvereniging ‘Ons Buiten’ wil daarmee, als initiatiefnemer, bewustzijn creëren voor de natuur in de eigen omgeving en aantonen dat deze natuur de moeite waard is om te versterken en beschermen.

De Commissie Biodiversiteit van Ons Buiten is de laatste maanden volop aan de slag gegaan met het verzinnen van nieuwe activiteiten. Zo heeft de commissie contacten gelegd en weer aangehaald met verschillende mensen om te vragen of zij lezingen, workshops of rondleidingen kunnen geven. Het gaat dan om leden van de KNNV, leden van het Insectencentrum van Nederland (EIS) of gewoon om hele actieve tuinvrouwen en tuinmannen.

Foto van internetpagina https://www.biodiversiteitinbeeld.com/evenementen

Meldingen:
De commissie maakt meldingen van alle bijzondere dier- en plantensoorten en zet deze op de website https://www.biodiversiteitinbeeld.com.
Als een u bijzonder dier of een bijzondere plant op Ons Buiten ziet dan kunt u deze ook melden. Dat kan door een mail te sturen aan biodiversiteitonsbuiten@gmail.com. U kunt uw waarneming ook plaatsen op Waarneming.nl – Tuin van Noord en op Stadnatuurmeetnet.
Via de hierboven genoemde website is ook een lijst in te zien met alle dier- en plantensoorten die reeds op Ons Buiten en in de Tuin van Noord zijn gemeld.
Mocht u zelf dieren of planten inventariseren stuur dan een mail naar biodiversiteitonsbuiten@gmail.com.

AGENDA 2022 (zie ook: https://www.biodiversiteitinbeeld.com/evenementen)

Vrijdag 9 september: Leidse vleermuizen excursieLeonie neemt je mee op vleermuisjacht!
Verdere details volgen nog… (19.00 uur in ons verenigingsgebouw)

Foto: biodiversiteitinbeeld

Deze activiteiten zijn al geweest:

Zaterdag 16 april 2022: Spinnenpresentatie en workshop – Leer alles over spinnen van Gerard van der Klugt en je kijkt daarna heel anders naar deze prachtige dieren. Presentatie en excursie.

Foto: biodiversiteitinbeeld

Zondag 24 april 2022: Excursie met insectenliefhebbers – Roy Kleukers van EIS (Kenniscentrum Insecten en andere ongewervelden) neemt je mee in de wondere wereld van insecten!

Foto: biodiversiteitinbeeld

Dinsdag 3 mei, 19.30 uur, Het leven van de EgelLezing van de Egelwerkgroep Nederland over het leven van egels en waarom deze dieren zo belangrijk zijn voor je tuin. ( 19.30 uur in ons verenigingsgebouw)

Foto: biodiversiteitinbeeld

Tellen in de natuur

16 en 17 april 2022: Kikkers en padden tellen

Op 16 en 17 april 2022 organiseert Jaarrond Tuintelling een amfibieën avondtelling: ga ’s avonds de deur uit en zoek in jouw vijver naar kikkers, padden of salamanders. Amfibieën zijn namelijk vaak in de avond actief. Zo komen we er samen achter welke soorten amfibieën gebruik maken van tuinvijvers! Zie https://www.tuintelling.nl/evenementen/avondtelling

een pad

23 en 24 april 2022: Bijen tellen

Draag bij aan de bescherming van de wilde bij en tel mee! De Nationale Bijentelling is in het weekend van 23 & 24 april. Ben je er dit jaar bij? Doe mee en schrijf je alvast in voor de telling. Zie https://www.nationalebijentelling.nl/

Online workshop BIJEN tellen en herkennen

Word jij ook een hommelkenner?
Dat kan, als je meedoet met de online workshop ‘bijen tellen en herkennen’ op 19 april a.s. van 20.00- 21.15 uur. De workshop wordt georganiseerd door IVN Leidse regio als voorbereiding op de Nationale Bijentelling 2022 op 23 en 24 april.
Ervaring met eerdere tellingen heeft geleerd dat bijen tellen leuk, spannend, niet erg gemakkelijk maar ook zeker niet eng is!
Ook jij kan vanachter je computer een hommelkenner worden en het verschil leren tussen een bij, een hommel en een zweefvlieg. Verder vertellen we kort waarom deze beestjes voor ons zo belangrijk zijn. Om je aan te melden en voor meer informatie zie de website van IVN leidse regio: www.ivn.nl/afdeling/leidse-regio .
Heb je nog nooit gezoomd? Geen probleem we helpen je! Stuur hiervoor een mail naar ontdeknatuur@gmail.com

Een bij op een bloem

BLADEREN EN TAKKEN

Bladhopen
De Commissie Natuurlijk Tuinieren roept tuinders op bladhopen te maken en deze gedurende de herfst en winter te laten liggen. Je kan makkelijk een bladhoop maken door bladeren op een hoop te vegen. Er overwintert van alles in bladhopen: insecten, spinnen, padden, egels. En hier en daar zelfs hazelwormen en ringslangen. Deze diertjes zijn je allemaal dankbaar voor een goede overwinterplek.

Takkenhopen
Heb je ergens een rustig plekje in je tuin, gooi daar dan snoeihout
neer. Je krijgt dan een heuse takkenhoop. Ook dit zijn goede overwinteringsplekken van kleine tuindiertjes.

Takkenwal
Wil je wat meer structuur of wil je een afscheiding dan is een takkenwal een goede optie. Sla wat palen of dik snoeihout in de grond en stapel daartussen gesnoeide takken en bladeren op. Het verterende hout zakt
vanzelf in elkaar. Je kunt er ieder jaar nieuw snoeihout opstapelen. Het scheelt ook behoorlijk in de massa af te voeren tuinafval en je helpt er de kleine tuindiertjes enorm mee.

Foto van een bladhoop (met een muisje).

BIODIVERSITEITSCOMMISSIE


De Biodiversiteitscommissie is de laatste maanden volop
aan de slag gegaan met het oppakken van diverse zaken die stil
gelegen hebben door de Corona. Zo heeft de commissie contacten gelegd en weer aangehaald met verschillende mensen om te vragen of zij ons nog kunnen en willen helpen met de inventarisaties.

Een hulp is een Koen van Zoest (van de KNNV). Hij leidt volgend jaar de inventarisatie van de inheemse planten en struiken. Verder is er contact met het Insectencentrum van Nederland (EIS). Daar werken veel mensen die gespecialiseerd zijn in een bepaalde insectensoort. Hopelijk kunnen zij ons helpen en eventueel een workshop of rondleiding doen over insecten die op Ons Buiten leven.
Ook is weer contact met Jeannetten Teunissen, zij gaat de inventarisatie van (korst)mossen doen. Jacqueline Henrot, een specialist op het gebied van oeverplanten, zal volgend jaar waarschijnlijk een workshop geven over oeverplanten op Ons Buiten.

Cisca van der Zwan, een waardplantenspecialist, zal in het voorjaar een lezing geven over waardplanten en welke insecten baat hebben bij het zaaien en planten van waardplanten. Een specialist op het gebied van kevers, Menno Schilthuizen van Naturalis, gaat in het voorjaar een workshop geven over kevers. En Wouter Moerland gaat in oktober een excursie geven over “bladminerende” vlinders.
Verder is de commissie nog bezig met:
-het regelen van een workshop over biodiversiteit:
-een workshop over bijen;
-een rondleiding langs paddestoelen;
-een vogelwandeling op Ons Buiten;
-een lezing over egels.
Tenslotte is de commissie druk met het organiseren van een “biodiversiteitsmarkt” op 22 mei – de dag van de biodiversiteit.

Meldingen van bijzonder soorten doet de commissie (en kunt u zelf doen) op <waarneming.nl> en op <stadsnatuurmeetnet>. Ook is er een lijst beschikbaar met soorten die reeds op Ons Buiten en in de Tuin
van Noord zijn waargenomen. Mocht u zelf dieren of planten inventariseren stuur dan een mail naar de commissie (en zet het op waarneming.nl – Tuin van Noord en op Stadnatuurmeetnet).

Even een korte agenda van komende activiteiten: (onder voorbehoud ) verder info volgt nog:

  • 25 september: Burendag, uitdelen stinzenplantbolletjes voor bijen.
  • 13 oktober : Lezing over stinzenplanten door Koen van Zoest
  • 27 oktober: Lezing door de Vlinderstichting.
Vlinder op Ons Buiten

WELKE BIJEN LEVEN IN MIJN TUIN?


Ik had mij aangemeld voor een onderzoek van Naturalis naar welke bijen in tuinen leven. Twee biologiestudenten hebben heel wat verschillende bijen gevonden. Ik werd blij verrast hoeveel bijen er in mijn tuin rondvliegen. In de regel herken ik alleen honingbijen en hommels.
Maar er bleek heel wat meer rond te vliegen en te snoepen van mijn bloemen: akkerhommel, tuinbladsnijder, andoornbij, groefbij, tronkenbij, aardhommel, grote bladsnijder, grote wolbij, tuinhommel, grote klokjesbij, en nog veel meer waar ik de naam van ben vergeten.

Bijen leveren een heel grote bijdrage aan onze samenleving. Bestuiving door insecten is noodzakelijk voor meer dan 75 % van de voedingsgewassen. Honingbijen, solitaire bijen en hommels zorgen ervoor dat we kunnen genieten van heerlijk fruit zoals kersen, appelen, braambessen en frambozen. Ook groenten zoals courgettes, paprika’s, avocado’s zouden verdwijnen zonder de bij. Minder voor de hand liggend: ook zonnebloemolie en mosterd zijn vanaf dan verleden tijd. De mens maakt van deze ecosysteemdiensten dankbaar gebruik.
Daarom is er een rijke habitat nodig met stuifmeel- en nectarbronnen voor de hommels, solitaire bijen en honingbijen. In mijn tuin nestelen de bijen in oud hout, dus laat dat liggen, en ze snoepen van de volgende wilde bloemen zoals kattenstaart, ereprijs, teunisbloem, brunel, moederkruid, hertshooi, duizendblad, wederik enz.


Corrie Bink